Zakończyliśmy Akcję Agatka. Akcja była naszą odpowiedzią na wypadek drogowy z udziałem uczennicy Szkoły nr 2 w Pruszkowie. Zebraliśmy wśród uczniów ankietę, której podsumowanie wysłaliśmy do Prezydenta Pruszkowa, Starosty Powiatowego, Komendanta Powiatowego Policji, Komendanta Straży Miejskiej w Pruszkowie. Czekamy na ich odpowiedź.
Poniżej treść listu wysłanego 20 czerwca 2023 roku.
Skala
Fundacja „Drogi Mazowsza” przeprowadziła wspólnie ze Strażą Miejską w Pruszkowie „Akcję Agatka” w odpowiedzi na śmiertelne potrącenie uczennicy szkoły podstawowej nr 2
w Pruszkowie na przejściu dla pieszych przez jezdnię alei Wojska Polskiego w dniu 4 kwietnia 2023 roku. Akcję prowadziliśmy od 21 kwietnia do 6 czerwca 2023 roku, w tym czasie odwiedziliśmy osiem szkół podstawowych w Pruszkowie.
Następujące placówki wzięły udział w akcji:
- Szkoła Podstawowa nr 2 im. Kornela Makuszyńskiego: 24, 27, 28 kwietnia –
w zajęciach wzięły udział dzieci wszystkich klas 3, w tym klasa potrąconej uczennicy i wszystkich klas 4; - Szkoła Podstawowa nr 3 im. Miry Zimińskiej-Sygietyńskiej: 27 i 28 kwietnia, 9 maja i 12 czerwca – w zajęciach wzięły udział dzieci wszystkich klas 3 i 4;
- Szkoła Podstawowa nr 4 im. Jana Pawła II: 9 maja – w zajęciach wzięły dzieci wszystkich klas 4;
- Szkoła Podstawowa nr 5 im. Ignacego J. Paderewskiego: 8 i 15 maja – w zajęciach wzięły udział wszystkie dzieci klas 3 i 4;
- Szkoła Podstawowa nr 6 im. Henryka Sienkiewicza: 25 kwietnia – w zajęciach wzięły dzieci klas 4;
- Szkoła Podstawowa nr 8 im. Władysława Broniewskiego: 21 kwietnia – w zajęciach wzięły udział dzieci wszystkich klas 4.
- Szkoła Podstawowa nr 9 im. Marii Skłodowskiej-Curie: 17 maja – w zajęciach wzięły udział wszystkie dzieci klas 3 i 4;
- Szkoła Podstawowa nr 10 im. Marii Konopnickiej: 10 maja – w zajęciach wzięły udział wszystkie dzieci klas 3 i 4.
Szkoła Podstawowa nr 1 im. marszałka Józefa Piłsudskiego nie wzięła udziału w „Akcji Agatka”.
Statystyki
Fundacja założyła, że „Akcja Agatka” nie może sprowadzić się do „pogadanki” o wypadku. Rolą Fundacji było wyjaśnić dzieciom okoliczności zdarzenia, wskazać zasady przekraczania ulicy dwujezdniowej i jednojezdniowej. Zadaniem, jakie sobie postawiliśmy było pobudzić wyobraźnię dzieci w drodze do szkoły i do domu, na przejściu dla pieszych, podczas podróży rowerem, aby „dostrzegać niewidoczne” zza przeszkody, którą może być samochód, krzew, drzewo, mur, płot. Spotkania były również okazją do dyskusji i zebrania wywiadu. W czasie lekcji zebraliśmy opinie dzieci, nauczycieli i rodziców, których treść prezentujemy poniżej.
- 88% dzieci słyszało o wypadku,
- 83% z nich rozmawiało o nim z rodzicami,
- 7% dzieci znało szczegóły i okoliczności zdarzenia,
- 98% tych rozmów sprowadziło się do słowa „uważaj”, „musisz uważać”,
- 2% rodziców rozmawiających z dziećmi o wypadku wyjaśniło co to znaczy „uważać”,
- 2% dzieci nie wiedziało, że dziewczynka potrącona zmarła.
- 45 – tyle minut trwała 1 lekcja
- 40 – tyle ekranów wiedzy otrzymały dzieci podczas zajęć
- 1 – tyle klas uczestniczyło w zajęciach w trakcie jednej lekcji
OPINIE ogólne zebrane od dzieci, nauczycieli i rodziców
Dzieci doskonale widzą, obserwują i chłoną. „Czasami czekamy 5 pojazdów zanim się ktoś zatrzyma” – mówili chłopcy z „dwójki”. „Czasami nie mogę przejść, bo kierowcy stoją na przejściu” – mówili chłopcy z „ósemki”. Dziewczynki z „czwórki” podawały przykłady, kiedy muszą czekać na środku jezdni, aby zostały przepuszczone przez jadących z ich prawej strony.
Kryminałem są opowieści dzieci z kilku szkół: dzieci opowiadały, że kierowcy zatrzymują się przed przejściem, zapraszają je gestem dłoni na przejście. Dzieci na to przejście wchodzą ufając, że kierowca ma dobre intencje, że ich widzi, co utwierdza je, że upewniły się przed wejściem na przejście i będą bezpieczne w drodze na drugą stronę ulicy. Kiedy dzieci są na środku pasa, kierowcy ruszają zmuszając dzieci do ucieczki z przejścia. Gustują w „tej zabawie” młodzi kierowcy.
Rodzice i nauczyciele z „dwójki” mieli żal do Policji, że po wypadku nie było żadnych patroli. Chociażby na pokaz, zabili nam dziecko na pasach, to przyciśniemy, połapiemy. Kiedy zapytaliśmy dzieci, czy widziały patrol Policji na Wojska Polskiego po wypadku, zaprzeczyły.
W większości szkół słyszeliśmy opinię, że kampania „Rowerowy Maj” odbywa się z pominięciem zasad poruszania się dzieci na rowerze w ruchu drogowym. Dzieci do 10 roku życia są pieszymi, rodzice odmawiali udziału w kampanii z uwagi na konieczność opieki nad pieszym na rowerze w drodze do szkoły i do domu. Dzieci w wieku 10 lat, dzieci klas 4 uczestniczyły w kampanii pomimo braku karty rowerowej, ta zgodnie z podstawą programową i z kalendarzem egzaminów wydawana jest dzieciom w wieku 11 lat pod koniec 4 klasy. Budziło to sprzeciw (moralny) nauczycieli techniki.
opinie szczegółowe zebrane od dzieci, nauczycieli i rodziców
Szkoła nr 2:
- Skrzyżowanie Plantowa i alei Wojska Polskiego: sygnalizacja nie działa kilka razy w miesiącu, zwłaszcza w okresie zawilgocenia; roślinność na rogu alei, Plantowej i Lalki jest zbyt wysoka, nie widać samochodów i dzieci zza krzaków.
- Helenowska róg Jasna: dzieci są niewidoczne zza pojazdów zaparkowanych po stronie boiska. Ma to o tyle znaczenie, o ile do szkoły od strony Helenowskiej chodzą dzieci klas 0 – 3, a więc niewielkiego wzrostu;
- Przejście Plantowa na wysokości Jasnej: kierujący pojazdami, w szczególności motocykliści, nie respektują zasady pierwszeństwa pieszego wchodzącego, dzieci czekają na możliwość przedostania się na drugą stronę ulicy; przydałyby się progi wyspowe;
- Brak przejazdów rowerowych przez Plantową do szkoły;
- Dzieci wykorzystują torowisko łącznika PKP Pruszków z WKD Komorów do spacerów i zabaw.
Szkoła nr 3:
- Przejście dla pieszych na wysokości Powstańców 5 uważane jest za najniebezpieczniejsze w rejonie szkoły, kierowcy często ignorują obowiązek ustąpienia pierwszeństwa, wjeżdżają na przejście i skrzyżowanie bez możliwości zjazdu uniemożliwiając skorzystanie z przejścia, blokując wjazd i wyjazd do osiedla.
- Przejścia na Kubusia Puchatka na odcinku przylegającym do szkoły zastawiane są przez rodziców odwożących dzieci do szkoły, co uniemożliwia korzystanie z przejść;
- Skrzyżowanie Pogodna – Targowa: drzewa zasłaniają wzajemny widok kierowców wyjeżdżających z targu i rowerzystów jadących drogą rowerową.
Szkoła nr 4:
Zdaniem dzieci największe niebezpieczeństwo dla nich stanowią rodzice odwożący inne dzieci do szkoły. Są agresywni, blokują przejścia dla pieszych.
- Kopernika: na całej długości występuje zjawisko parkowania wzdłuż południowego krawężnika ulicy od Muzeum Starożytnego Hutnictwa po ulicę Lipową poza miejscami wyznaczonymi. Na odcinku Hubala – Lipowa problem nie jest tak uciążliwy z uwagi ma to, że odcinek jest szerszy. Mogą minąć się pojazdy osobowe nawet przy zaparkowanych wzdłużnie pojazdach, gorzej kiedy mają minąć się pojazdy dostawcze. Odcinek Hubala – Muzeum jest węższy, parkujące samochody skutecznie zawężają skrajnię ulicy, rodzice odwożący dzieci wjeżdżając do środka odcinka czopują go nie mogąc zawrócić, próbując cofać są blokowani przez pozostałych rodziców którzy wjechali za nimi.
- Skrzyżowanie Hubala i Kopernika: Skrzyżowanie traktowane jest przez rodziców jak miejsce „Kiss & Ride”, dzieci wysadzane są w dowolnej przestrzeni skrzyżowania, tuż przed przejściem, za przejściem, na przejściu, w konfiguracji dowolnej. Należy przypomnieć, że organizacja ruchu na skrzyżowaniu przewiduje łamane pierwszeństwo. Rodzice jadący od Lipowej mają pierwszeństwo, rodzice jadący Hubala od Kraszewskiego czekają na wjazd pod szkołę blokując innych rodziców.
Szkoła nr 5:
Głównym problemem, na które wskazały dzieci to rodzice odwożący dzieci do szkoły, a konkretnie ci, którzy dzieci odwożą pod same drzwi.
- Do szkoły i okolicznego przedszkola prowadzi wjazd na parking przyszkolny na przedłużeniu ulicy Długosza. Odcinek ten jest drogą bez przejazdu. Rodzice wykorzystując to wjeżdżają do środka i okrążają miejsca parkingowe. Rodzice odwożący dzieci do przedszkola zatrzymują się wcześniej co irytuje tych, co chcą podjechać pod drzwi szkoły. Kiedy rodzice dzieci z przedszkoli ruszą są blokowani przez tych rodziców, którym udało się podjechać pod drzwi szkoły. Oba gatunki rodziców spotykają się na skrzyżowaniu Długosza i Jarzynowej, aby udać się do pracy.
- Skrzyżowanie Długosza i Jarzynowej blokowane jest przez tych rodziców, dla którzy albo nie dostali się do środka pod drzwi szkoły albo wykazali się rozwagą. Wysadzają dzieci gdziekolwiek na skrzyżowaniu, na Jarzynowej blokując przystanek. Spotkaliśmy się z opinią dorosłych, że przystanek autobusowy ulokowano zbyt blisko skrzyżowania przez co rodzice odwożący nie mają miejsca na postój, aby odstawić dziecko do szkoły.
Szkoła nr 6:
- Dzieci wskazały na niebezpieczeństwo przejść dla pieszych wzdłuż Armii Krajowej od Lipowej do Hubala. Przejścia są niebezpieczne o każdej porze roku pomimo azyli na środku drogi. Szczególnie niebezpieczna jest strona zadrzewiona. Zarówno latem jak i zimą drzewa skutecznie przesłaniają pieszych. Przejścia są niedoświetlone.
- Dzieci z Ostoji wskazały niebezpieczeństwo wiaduktu nad WKD. Wąski chodnik, brak drogi rowerowej uniemożliwia poruszanie się zgodnie z przepisami. Dzieci (poniżej 9 lat) odwożone przez rodziców rowerami nie mieszczą się razem z pieszymi, rodzicami z dziećmi w wózkach. Żaden z rodziców nie pozwoli swojemu dziecku nawet z kartą rowerową na poruszanie się rowerem jezdnią wiaduktu.
- Dzieci wskazały na brak możliwości przejazdu rowerem przez przejście dla pieszych przez Lipową. Brak przejazdu rowerowego łączącego szkołę z drogą rowerową wzdłuż Lipowej.
- Wskazano, że przystanek autobusowy w stronę Armii Krajowej jest zbytnio oddalony od szkoły. Przystanek w stronę Pogodnej jest wiecznie zastawiony przez rodziców odwożących i odbierających dzieci ze szkoły.
Szkoła nr 8
- Skrzyżowanie Mikołaja Reja i Obrońców Pokoju: tu wskazano na brak wyniesienia przejść dla pieszych na skrzyżowaniu, w szczególności przeszkadza brak progu spowalniającego bądź wyniesienia przejścia łączącego funkcję spowalniacza i przejścia dla pieszych.
Szkoła nr 9:
- W najbliższym otoczeniu szkoły problemem są rodzice odwożący dzieci do szkoły. Jedni zatrzymują się bezpośrednio na Mostowej na wysokości wejścia do szkoły, drudzy wjeżdżają na parking szkolny i robią nawrotkę. Próbując wyjechać na Mostową blokują wjeżdżających nauczycieli, ci blokują ruch na Mostowej.
- Skrzyżowanie Mostowej z Długą. Wskazano nam, że tylko jedno z czterech przejść jest obsługiwane przez sygnalizację świetlną. Ci, co zatrzymują się na czerwonym blokują możliwość wyjazdu z Mostowej w Długą bądź na wprost.
Szkoła nr 10:
- W szkole starsze dzieci pamiętają wypadek na Promyka.
- Skrzyżowanie – Kaletnicza: nie zakwalifikowano skrzyżowania, jak niebezpiecznego. Wskazano, że sygnalizacja obsługująca jedynie przejście dla pieszych powinna objąć całe skrzyżowanie, aby ułatwić wyjazd ze szkoły. Bywa, że jadący od Promyka „złapani” na czerwonym blokują wyjazd z Kaletniczej.
podsumowanie
Fundacja „Drogi Mazowsza” zdaje sobie sprawę, że Prezydent Pruszkowa nie ma takich kompetencji zarządzania drogami w gminie Pruszków, jakie ma Prezydent m.st. Warszawy. Spora część postulatów dotyczy dróg powiatowych i wojewódzkich. Postulujemy o stworzenie „Okrągłego Stołu Ruchu Drogowego” dla Pruszkowa, w którym wzięliby udział zarówno urzędnicy różnego szczebla i różnych organów administracji publicznej mających wpływ na bezpieczeństwo w ruchu drogowym w Pruszkowie, jak i strona społeczna. Zadaniem „Stołu” byłaby analiza postulatów, pogrupowanie ich na możliwe do zrealizowania od ręki, do końca roku budżetowego, do końca kadencji, w kolejnej kadencji. Być może uda się znaleźć rozwiązanie zastępcze.
Chcemy pokazać dzieciom, że dorośli uczą się na błędach, że „Akcja Agatka” nie była jedynie zagłuszaniem sumień dorosłych, że ich postulaty nie były głosem wołającego na puszczy. Dzieci poczują się obywatelami, wzrośnie ich poczucie wartości, przynależności do miasta, że ich głos, jako mieszkańców Pruszkowa coś znaczy, mimo że jeszcze nie głosują.
