Komisja Europejska proponuje zaktualizowane wymagania dotyczące praw jazdy i lepsze transgraniczne egzekwowanie przepisów ruchu drogowego.
Komisja Europejska przedstawiła dziś propozycje unowocześnienia przepisów dotyczących praw jazdy, w tym wprowadzenia cyfrowego prawa jazdy ważnego w całej UE oraz nowych przepisów ułatwiających egzekwowanie przepisów ruchu drogowego ponad granicami. W zeszłym roku na drogach UE zginęło ponad 20 000 osób, a większość ofiar to piesi, rowerzyści oraz użytkownicy skuterów i motocykli.
Nowe przepisy poprawią bezpieczeństwo wszystkich użytkowników dróg i pomogą UE zrealizować wizję zerową – zero ofiar śmiertelnych na unijnych drogach do 2050 r. Lepiej przygotują kierowców do jazdy pojazdami bezemisyjnymi i poruszania się po drogach miejskich, obok większej liczby rowerów i jednośladów, a wokół jest wielu pieszych. Umożliwią także młodym kierowcom zdobywanie doświadczenia poprzez program jazdy z osobą towarzyszącą – od 17 roku życia młodzi ludzie będą mogli uczyć się jeździć i uzyskać prawo jazdy. Ci, którzy zdadzą w wieku 17 lat, będą mogli samodzielnie prowadzić samochód od 18. roku życia, a pracować jako zawodowy kierowca, gdy tylko pozwoli na to konkretny zawód. Pomoże to rozwiązać obecny niedobór kierowców.
Zmodernizowane przepisy dotyczące prawa jazdy, aby uczynić drogi bezpieczniejszymi i uprościć codzienne życie.
Wniosek w sprawie praw jazdy zmienia istniejące prawo UE i jest inspirowany najlepszymi praktykami już obowiązującymi obowiązują w kilku państwach członkowskich.
Kluczowym celem nowych przepisów będzie poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego, m.in.:
- Okres próbny wynoszący co najmniej dwa lata dla początkujących kierowców po zdaniu egzaminu oraz zasada zerowej tolerancji dla jazdy pod wpływem alkoholu. Jest to niezbędne, ponieważ nawet jeśli młodzi kierowcy stanowią tylko 8% wszystkich kierowców samochodów, 2 na 5 śmiertelnych kolizji dotyczą kierowcy lub kierowcy w wieku poniżej 30 lat.
- Umożliwienie młodym ludziom przystąpienia do egzaminu i rozpoczęcia kierowania samochodami osobowymi i ciężarowymi od 17 roku życia w celu zdobycia doświadczenia w prowadzeniu pojazdów.
- Dostosowanie szkolenia i testów kierowców w celu lepszego przygotowania kierowców do obecności na drodze niechronionych użytkowników. Pomoże to poprawić bezpieczeństwo pieszych, rowerzystów, a także użytkowników e-skuterów i e-rowerów w miarę przechodzenia UE na bardziej zrównoważoną mobilność miejską.
- Bardziej ukierunkowana ocena stanu zdrowia, uwzględniająca postępy w leczeniu chorób takich jak cukrzyca. Kierowcy będą również zachęcani do aktualizowania swoich umiejętności prowadzenia pojazdu i wiedzy, aby nadążać za rozwojem technologicznym.
Aby uprościć uznawanie praw jazdy między państwami członkowskimi, Komisja proponuje po raz pierwszy na świecie wprowadzenie cyfrowego prawa jazdy. Znacznie łatwiej będzie wymienić, odnowić lub wymienić prawo jazdy, ponieważ wszystkie procedury będą odbywały się online. W tym samym duchu obywatelom krajów spoza UE o porównywalnych standardach bezpieczeństwa drogowego łatwiej będzie wymienić prawo jazdy na unijne.
Zaktualizowane zasady testowania uwzględnią przejście na pojazdy bezemisyjne. Będą na przykład oceniać wiedzę i umiejętności związane z zaawansowanymi systemami wspomagania jazdy i innymi zautomatyzowanymi technologiami. Początkujący kierowcy zostaną również nauczeni, w jaki sposób ich styl jazdy wpływa na ich emisje – na przykład czas zmiany biegów. Wreszcie dopuszczalna masa pojazdu kategorii „B” zostanie dostosowana do pojazdów napędzanych paliwami alternatywnymi, ponieważ pojazdy bezemisyjne z akumulatorami mogą być cięższe.
Skuteczne transgraniczne egzekwowanie przepisów ruchu drogowego związanych z bezpieczeństwem.
Obecne przepisy UE dotyczące transgranicznego egzekwowania przepisów pomogły zapewnić, że sprawcy wykroczeń drogowych niebędący rezydentami nie pozostaną anonimowi. Niemniej jednak w 2019 r. około 40 % przestępstw transgranicznych popełniono bezkarnie, ponieważ albo nie wykryto sprawcy, albo nie wyegzekwowano zapłaty.
Propozycje Komisji Europejskiej mają na celu rozwiązanie tego problemu poprzez umożliwienie organom ścigania uzyskania dostępu do krajowych rejestrów praw jazdy. Komisja proponuje również wzmocnienie roli ustanowionych krajowych punktów kontaktowych, aby mogły one lepiej współpracować z organami ścigania zaangażowanymi w dochodzenia w sprawie przestępstw. Pozwoli to zaradzić obecnym niedociągnięciom we współpracy między państwami członkowskimi podczas prowadzenia dochodzeń w sprawie przestępstw.
Ponadto obecne rozwiązania prawne obejmują niektóre z najczęstszych i najpoważniejszych wykroczeń, takich jak nadmierna prędkość i jazda pod wpływem alkoholu. Komisja proponuje rozszerzenie zakresu wykroczeń drogowych na:
- niezachowanie wystarczającej odległości od poprzedzającego pojazdu;
- niebezpieczne wyprzedzanie;
- niebezpieczne parkowanie;
- przekroczenie jednej lub więcej białych ciągłych linii;
- jazda pod prąd;
- nieprzestrzeganie zasad korzystania z korytarzy ratunkowych;
- korzystanie z przeciążonego pojazdu.
Rozszerzenie tego katalogu pomoże zmniejszyć bezkarność za takie przestępstwa i poprawią zdolność państw członkowskich do karania przestępców z innych państw członkowskich. Zapewni również równe traktowanie przestępców będących rezydentami i niebędących rezydentami.
Zaktualizowane przepisy zapewnią respektowanie praw osób oskarżonych o wykroczenia drogowe. Nierezydenci zachowują prawo do skutecznego środka prawnego i rzetelnego procesu sądowego, do domniemania niewinności i do obrony. Prawa te będą lepiej gwarantowane przez przepisy zapewniające ujednoliconą treść i dostarczanie wezwań do ukarania, poprzez zapewnienie odbiorcom takich wezwań możliwości weryfikacji ich autentyczności oraz poprzez uczynienie standardowym wymogiem udostępniania informacji domniemanym sprawcom.
Specjalny portal informatyczny zapewni obywatelom łatwy dostęp do informacji na temat zasad bezpieczeństwa ruchu drogowego obowiązujących w każdym państwie członkowskim, a z czasem umożliwi bezpośrednie płacenie ewentualnych mandatów.
Zasady zostaną również dostosowane do unijnych przepisów o ochronie danych osobowych, RODO.
Pozbawienie prawa jazdy ze skutkiem w całej UE: koniec bezkarności za poważne wykroczenia.
Aby zapobiec bezkarności wśród sprawców wykroczeń drogowych, zostanie wprowadzony nowy system, który pozwoli na odebranie prawa jazdy w całej UE, gdy państwo członkowskie zdecyduje o odebraniu prawa jazdy kierowcy z powodu wykroczenia popełnionego na jego terytorium.
Pociągnięcie sprawców wykroczeń drogowych do odpowiedzialności we wszystkich państwach członkowskich ma zasadnicze znaczenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego. Jednak zgodnie z obowiązującymi przepisami, gdy poważne wykroczenie skutkuje zakazem prowadzenia pojazdów, nie można tego wyegzekwować w całej UE, jeżeli kierowca popełnił wykroczenie w państwie członkowskim innym niż to, które wydało mu prawo jazdy.
Dzisiejszy wniosek obejmuje poważne wykroczenia drogowe, takie jak nadmierna prędkość, prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu lub narkotyków oraz spowodowanie śmierci lub poważnych obrażeń ciała w wyniku jakiegokolwiek wykroczenia drogowego.
Następne kroki
Wnioski będą teraz rozpatrywane przez Parlament Europejski i Radę w ramach zwykłej procedury ustawodawczej.
Wersja angielska tekstu i dokumenty.
